تشخیص اصالت برنج با انگشت نگاری ژنتیکی - وبلاگ نفس

به گزارش وبلاگ نفس به نقل از پارک علم و فناوری دانشگاه شهید بهشتی، حسام شعبانی مدیرعامل یک شرکت دانش بنیان در پارک علم وفناوری دانشگاه شهید بهشتی گفت: با پیشرفته ترین روش ژنتیکی تقلبات برنج را تشخیص می دهیم.

وی اضافه نمود: در شرایطی به این دستاورد رسیده ایم که تا پیش از این به یاری روش های ژنتیکی به کاربرده شده شکل ظاهری برنج های تقلبی ازلحاظ ریخت و مورفولوژی قابل تشخیص نبود. متقلبان آن قدر ماهر بودند که این برنج ها را به گونه ای ترکیب می کردند که ازلحاظ شکل ظاهری هم نمی شد تشخیص داد که این برنج ها تقلبی هستند.

شعبانی گفت: در حال حاضر روش هایی بر پایه DNA وجود دارد و دقیقاً بر اساس نوع برنج انگشت نگاری ژنتیکی انجام می گردد. در اصطلاح به آن دی ان ای فینگرپرینت (DNA fingerprinting) گفته می گردد. بر اساس DNA و نه بر اساس شکل ظاهری ما می توانیم به راحتی تشخیص بدهیم که برنج چه نوع رقمی است.

وی افزود: نه تنها نوع آن تشخیص داده می گردد که حتی این را هم می توانیم متوجه شویم که چند درصد در آن برنج اختلاط وجود دارد. به عنوان مثال اگر 20 درصد رقم خوب و 80 درصد رقم نامرغوب باشد آن را اعلام می کنیم.

شعبانی تاکید نمود: ما در ایران هیچ رقیبی در این زمینه نداریم، و این روش را برای اولین بار در ایران بهینه سازی کردیم. تنها آزمایشگاهی که در جهان از این روش تشخیص استفاده می نماید آزمایشگاه یورو فین در آلمان هست که فقط روی بخش محدودی از ارقام مانند باسماتی که از جنبه تجاری حائز اهمیت هستند کار میکند.

وی اضافه نمود: ما علاوه بر این رقم، تمامی ارقام بومی و تجاری ایران را هم انگشت نگاری ژنتیکی و شناسنامه دار نموده ایم.

وی با اشاره به اینکه این شرکت با هدف ابداع و بهینه سازی روش های نو آزمایشگاهی به ویژه روش های مبتنی بر دی ان ای (DNA) در حوزه مواد غذایی و دارویی تاسیس شده است، اظهار کرد: در سال 92 اولین آزمایشگاه همکار سازمان غذاودارو در زمینه تشخیص محصولات دستکاری شده ژنتیک را راه اندازی کردیم و در عین حال اولین آزمایشگاه تقلبات غذایی را از طریق دی ان ای راه اندازی نموده ایم. می توان گفت طی دو سال پیاپی به عنوان آزمایشگاه برتر از سوی سازمان غذا و دارو معرفی و لوح کیفیت این سازمان را دریافت کردیم.

شعبانی درباره سابقه این فعالیت گفت: این روش در سال 1396 به درخواست سازمان غذا و دارو و با همکاری انجمن وارد کنندگان برنج ایران در آزمایشگاهی راه اندازی و در سال 1398 به بهره برداری رسید. پس از آن آزمایشگاه با سازمان غذا و دارو به صورت محدود همکاری داشته و تعداد نمونه هایی را بررسی نموده و پاسخ داده است.

وی ادامه داد: اخیرا هم حدود 70 نمونه را از سازمان غذا و دارو جهت اعتبارسنجی دریافت نموده که پس از مشخص نوع رقم، مجوز رسمی سازمان غذا و دارو در این زمینه دریافت می گردد.در حال حاضر به عنوان بخشی از خدمات دانش بنیان آزمایشگاه تاییدیه گرفته است.