روایت آقادلاور از روزمرگی پستچی ها تا نامه بری برای آقای رییس جمهور - وبلاگ نفس

به گزارش وبلاگ نفس، یوسف دلاور، پستچی محله ماست. منظورم از محله ما، همان محله ای است که خبرگزاری مان سال هاست آنجا مستقر است؛خیابان انقلاب. آقا دلاور هم 20 سال است که پستچی و نامه بر محله است. اهالی محل هم دیگر او را خوب می شناسند. برای اینکه همیشه خدا در خورجین موتورش نامه و بسته های جورواجور برایمان دارد. از احضاریه و دادنامه بگیر تا سند ملک و کارت پستال و...

گاهی وقت ها نامه ها و بسته هایش آدم را خوشحال می نماید. بعضی وقت ها هم این طور نیست و تعریفی ندارد. امروز که روز پست است از آقا دلاور دعوت کردیم که بیاید به تحریریه ما و برایمان از خودش بگوید.

آقا دلاور تعریف می نماید: 20 سال است که پستچی هستم. سال 77 بود که دنبال کار می گشتم و یکی از اقوام گفت در روزنامه خوانده که اداره پست استخدام می نماید. اولش به این شغل علاقه ای نداشتم. اتفاقی بود که پستچی شدم. با خودم فکر کردم چون یک شغلی است که محلی است و با مردم در ارتباط است، پس می توانم از پس اش بر بیایم.

آقا دلاور سپس از سختی های کارش برایمان می گوید؛ از اینکه باید در سرما و گرما سوار موتورش شود و نامه های مردم را به دستشان برساند: قبول نمی نمایند که شغل ما جزو مشاغل سخت باشد. یعنی طرحش می رود مجلس و برمی شود. در صورتی که در این شغل سانحه زیاد داشتیم. بارها دیده و شنیده ام که پستچی ها تصادف می نمایند، دچار برق گرفتگی می شوند و... کارمان هم استرس زیادی دارد. وقتی مریض می شویم، دکتر می گوید از استرس است. خب؛ به هرحال امانت مردم دست ماست. نباید گم شود. ما که نمی دانیم در بسته های مردم چیست. ممکن است یک بسته با ارزش دستمان باشد و خبر نداشته باشیم. به نظرم ریسک کار ما بالاست. آدم چه می داند؟ ممکن است که چک مردم یا یک مدرک از خارج از کشور دستمان باشد و خودمان خبر نداشته باشیم. بارها شده که مدارک مردم گم شده است و کلی دردسر کشیدیم.

از او می خواهیم درباره صندوق های پست برایمان بگوید. از اینکه آیا هنوز کسی هست که در این صندوق ها نامه بیندازد: چند سالی است که نامه ها کم شده اند.. قدیم ترها روزی 20 تا 30 تا نامه در صندوق بود. الان ممکن است، فقط روزی یک نامه در صندوق باشد. اصلا همین باعث شده است که اداره پست برخی از نیروهایش را تعدیل کند.

آقا دلاور توضیح می دهد: صندوق های پست هنوز هم در شهر هستند اما قدیم ها بیشتر بود. قدیم ها آدم ها برای اینکه با هم حال و احوال نمایند به هم نامه می نوشتند اما الان از این خبرها نیست. با اینکه ما صندوق ها را هر روز خالی می کنیم اما خبری از نامه در آن ها نیست. همه اش نامه های تبلیغاتی شرکت هاست. تلفن و این ها که آمد دیگر کسی نامه ننوشت. خیلی سال است که به آن صورت نامه نمی بینم. دیگر خبری از احوال پرسی نیست. بعضی ها هستند که هنوز شب عیدی برای هم کارت پستال می فرستند. مخصوصا برای ارسال به خارج از کشور.

می گوید: نامه که می بریم برای مردم بعضی ها از دیدنمان خوشحال می شوند. بعضی ها هم ناراحت. بعضی ها هستند که پس از چند سال نامه ای از خارج برایشان می آید، خیلی خوشحال می شوند.

آقا دلاور اما خیلی از آدرس نوشتن مردم بر روی پاکت های نامه دل خوشی ندارد: دیگر چند سال است که از دست خط ها می فهمم که آدرس درست چیست؟ مثلا طرف روی پاکت می نویسد: انقلاب. پلاک 12. آن وقت باید کلی فکر کنم که منظورش چیست؟ بعد در ذهنم یک دودوتا چهارتایی بکنم تا دست خطش را یادم بیاید.

از آنجایی که هر پست چی محله خودش را دارد و خیلی هم آنها را جابجا نمی نمایند، مردم پستچی محله خودشان را می شناسند و با آن ها برخورد خوبی دارند: لازمه کار ما امانتداری است. مردم می دانند که ما داریم زحمت می کشیم و خدمت می کنیم. کم کاری در شغل ما مفهومی ندارد. چون بخواهیم هم نمی توانیم از کارمان بزنیم. مردم ما را آدم های صادقی می بینند.

از آقا دلاور می خواهیم روندی که یک نامه از از فرستنده به گیرنده طی می نماید را برایمان توضیح دهد: نامه را که می نویسید و در صندوق پست می اندازید، ما هر روز صندوق ها را خالی می کنیم و نامه ها در اداره پست جمع می شوند. جمع آوری نامه ها تا حدود 3 بعد از ظهر طول می کشد. بعد همه اش ارسال می شود به چهارراه لشگر تا نامه های شهرستان و تهران از هم تجزیه شوند. روند تجزیه تا شب طول می کشد. شب که شد یک ماشین می آید و نامه ها را می برد و صبح به دفتر پست مربوطه شهرستان می رسد و آنجا تجزیه محل به محل می شود. ساعت 7 صبح که می شود، نامه رسان نامه ها را تحویل می گیرد. هر محلی هم نامه رسان خودش را می شناسد. مثلا این محل هر روز حدود هزارنامه دارد.

او برایمان توضیح می دهد: ما 8 منطقه پستی داریم. مثلا در پست عدد 2 وجود ندارد. چون ممکن است با 3 اشتباه و در روند کار اختلال ایجاد شود. مناطق پستی می شود: 11، 13، 14، 15، 16، 17، 18، 19

وسط گفتگویمان تلفنش زنگ می خورد و یک نفر راجع به یک نامه گمشده از او می پرسد و آقا دلاور روند کار را برایش توضیح می دهد. گوشی را که قطع می نماید، می گوید: همه چون می دانند من در پست کار می کنم هر مسئله ای دارند به من زنگ می زنند. مخصوصا وقتی نامه ای یا مدرکی را گم می نمایند. چون صندوق های پست محل نامه های پیدا شده هم هستند. به این ها می گویند پست یافته یعنی نامه هایی که مردم پیدا کردند و به صندوق پست انداختند.

از او می پرسم آیا شده مردم به خاطر خوش خبری به او مژدگانی بدهند: مژدگانی؟ معمولا برای سند و این هاست. مردم سند را دوست دارند. سند خانه، سند ماشین یا مثلا کارت انتها خدمت؛ ولی احضاریه های دادگاه را دوست ندارند. البته بعضی ها هم وقتی خیالشان از یک کار حقوقی راحت می شود، خوشحال می شوند. ما غیر از نامه یک زمانی پول هم می بردیم. یعنی حقوق ها را می بردیم که خیلی خوشحال می شدند. مثلا پیرزن تنها از حقوقش خوشحال می شد ولی از وقتی کارت بانکی آمد دیگر جمع شد.

درباره نحوه عبور و مرور موتور پستچی در خط ویژه هم از او می پرسیم که می گوید: تا بحال در محل نشده پلیس ما را بگیرد چون ما در پیاده رو هم با موتور می رویم اما محل هایی که ما را نمی شناسند، موتور پست را جریمه می نمایند چون با لباس پستچی و موتور پست نمی شود از خط ویژه عبور کرد. حتی یک بار موتور پست را 3 ماه خوابانده بودند.

او از کابرد تمبر در نامه های امروزی هم برایمان توضیح می دهد: تمبر هنوز هم استفاده می شود. البته الان بیشتر از نقش تمبر استفاده می نمایند. یعنی مبلغ تمبر را با مهر روی بسته می زنند اما تمبرهای قدیمی هنوز هم هستند ولی دیگر آن حالت سابق را ندارد چون دیگر وقت لازم برای تمبرزدن نیست. تمبر در واقع هزینه حمل و نقل نامه برای اداره پست است. بعضی نامه ها دو تمبر می خواهند، بعضی ها سه تا و... مثلا اگر یک تمبر کم بزنید، نامه به دلیل کسر تمبر برگشت می خورد. مثلا حمل و نقل شهری یک نامه معادل 2 هزارتومان تمبر است. بعضی نامه ها هم ممکن است، هیچ وقت به مقصد نرسد. یا نشانی درست ندارند یا ممکن است گیرنده فوتی باشد.

می پرسیم تا بحال وسوسه شده نامه یا بسته ای را باز کند؟ تا بحال وسوسه نشدم نامه را باز کنم. چون به من مربوط نیست و خیلی شخصی است اما یک نامه هایی را ضروری است در حضور گیرنده باز کنیم. چون فرم های مخصوصی در پاکت آن هاست. باز کردن نامه توسط پستچی جرم است. جرمش 6 ماه زندان است یا ممکن است از کار بیکارش نمایند.

از طرفی اگر به محموله ای دست پستچی آسیب برسد، باید غرامت دهد یا رضایت بگیرد. یک بار شد که من نامه ای را گم کردم و خودم خسارت دادم. یا یک بار موتورم را سارق برد و در آن چک یک نفر بود. چک را در خورجین گذاشته بودم. خیلی دنگ و فنگ داشت اما من واقعا مقصر نبودم.

درباره شلوغی ساعت کارش می گوید: یک وقت هایی کارمان زیاد است و یک وقت هایی کم. روزهایی که قبوض می آیند کارمان زیاد است اما آخر هفته ها کمتر. یک وقت هایی که کار زیاد می شود، اشتباهات هم در کار زیاد می شود. ما پستچی ها هم جی پی اس داریم و اداره پست می بیند ما کجا هستیم. سرما که می شود و باران می آید کارمان سخت است و اینکه خب نامه ها دیر می شوند. بیشتر این مسئولیت است که سخت است. غذایمان را هم معمولا غذای سرد می خوریم. اگر وقت باشد رستورانی جایی برویم اما معمولا در خیابان هستیم. درآمدم حدود 3 تومان است. خرج موتور و این ها هم به پای خودمان است با بنزین و بیمه. البته لباس و کیف و خورجین را خود پست می دهد.

از او می پرسیم آیا مردم برای آدم هلی مهم مثل رییس جمهور نامه می نویسند و آیا اداره پست آن ها را به دفتر ریاست جمهوری می برد؟ نامه برای رییس جمهور؟ بله؛ مردم در صندوق های عادی برای رییس جمهور زیاد نامه می نویسند و ما هم نامه ها را به دفتر رییس جمهور می بریم. نامه های زیادی هم می نویسند.

آقا دلاور درباره مرسوله های پستی توضیح می دهد: مرسوله ها را پست باز نمی نماید اما به وسیله دستگاه آنالیز می نماید. نمونه هایی در اداره پست هست که بعضی ها لای کتاب و یا در چمدان مواد گذاشته بودند و گمرک اداره پست آنها را پیدا نموده است اما چون جرم حساب می شود، کمتر کسی این کار را می نماید.

از او می پرسیم از موبایل ناراحت نیستید، که باعث تعدیل همکارانتان شده و کار پست را با تحول زیادی روبرو نموده است؟ طبیعتا خب اگر موبایل باعث شود نون کسی بریده شود، خوب نیست. به نظرم موبایل نبود کسی بیکار نمی شد. ما هم هنوز دستی کار می کردیم.

آقا دلاور یک دختر دبیرستانی دارد و گاهی وقت ها دختر و همسرش از شغل او گلایه دارند: آنها گاهی از شغل من گلایه دارند. آخر هفته ها که بخواهیم میهمانی برویم ناراحت می شوند و می گویند که زودتر بیا. 20 سال است که می گویند زودتر بیا. یا مثلا می گویند مرخصی بگیر اما وقتی مرخصی می گیرم به همکارانم فشار می آید. البته خانواده ام هم یک جورهایی پستی شدند و دیگر با شغل من کنار آمده اند.

از آقا دلاور می پرسیم که دختر به پستچی می دهید؟ آدم خوبی باشد، چرا که نه؟ هرکس که زحمت کش باشد حالا هر جا که می خواهد باشد فرقی نمی نماید.

وبلاگ نفس- سهیلا صدیقی